از معاملات بد خود بیاموزید

زمانی که برای دریافت گواهی‌نامه خلبانی هواپیمای سبک آموزش می‌دیدم و هنوز در دوران «زیر سولویی» خودم بودم، اولین جلسه‌ی پرواز عملی برایم تجربه‌ای بود زنده، پرهیجان و ماندگار. هر بار که به آن روز برمی‌گردم، جزئیاتش با وضوحی حیرت‌انگیز در ذهنم زنده می‌شوند؛ گویی هنوز در کابین نشسته‌ام و دارم صحنه را دوباره زندگی می‌کنم.

آن صبح، نخستین هواپیمایی بودم که از برج مراقبت اجازه‌ی استارت‌آپ گرفت. برای عزیمت به منطقه‌ی آلفا آماده شدیم؛ من و استاد گرانقدرم، کاپیتان اسمعیل‌لو که امیدوارم هرکجا و در هر آسمانی که امروز هست؛ تنش سالم و دلش شاد باشه.

با بلند شدن از روی باند و بالا رفتن تدریجی از سطح زمین، محو آن اتفاق شدم — لحظه‌ای که آرزویش را سال‌ها در ذهنم پرورانده بودم. برای نخستین بار، حس واقعی خلبان بودن را تجربه می‌کردم. با مطالعه و حفظ کردن دستورالعمل‌ها کسی خلبان نمی‌شود؛ این پرواز است که تو را می‌سازد، اگر واقعاً عاشقش باشی.

به سمت منطقه‌ی مورد نظر در حال پرواز بودیم که کاپیتان با لبخند پرسید:

+ حالت چطوره؟ صبحانه خوردی؟

– از این بهتر نمی‌شم کاپیتان! بله، صبحانه خوردم.

+ چه ساعتی؟

– حدود چهار صبح!

+ از چهار بیداری؟ چیکار می‌کردی؟

– از شوق پرواز خوابم نبرد. طبق برنامه صبحانه خوردم، دوش گرفتم و زود راه افتادم که به عملیات برسم.

+ خب، خوبه. پس خیالم راحته. گوش کن ببین چی می‌گم: وقتی رسیدیم به منطقه، من ده دقیقه صبحانه می‌خورم و تو طبق دستوراتی که می‌دم پرواز می‌کنی. حله؟

– گفتم : Yes Sir

در ذهنم فکر می‌کردم خیالش از چه بابت راحت شده؟ شاید تصور کرده از پرواز ترسیده‌ام و خواسته مطمئن شود که حالم خوب است. با خودم گفتم: نگران نباش پسر، فقط دقیق گوش بده و هرچه گفت همان را انجام بده. هیچ ابتکار اضافه‌ای لازم نیست.

فرمان‌های پروازی را داد و خودش را عقب کشید تا صبحانه‌اش را بخورد. من هم طبق دستور عمل کردم…

[ده دقیقه بعد]

+ پرواز با منه؛ I have control

– تصدیق یا به عبارتی اکنالج (acknowledge) کردم و گفتم You have control

او کنترل را به دست گرفت و گفت:

+ کمربندتو سفت کن و محکم بنشین.

– گفتم : Yes Sir

لحظه‌ای بعد، ناگهان هواپیما را در یک شیرجه‌ی تند فرو برد. ارتفاع به سرعت کم می‌شد. استخر آبیِ یکی از ویلاها همین‌طور در چشمانم بزرگ و بزرگ‌تر می‌شد تا جایی که در ارتفاعی نزدیک به سطح زمین، دوباره هواپیما را از شیرجه درآورد و شروع کردیم به اوج گرفتن. چند مانور پشت‌سر‌هم اجرا کرد؛ من از شدت هیجان می‌خندیدم و فریاد می‌زدم:

– ادامه بده کاپیتان، عالیه!

چند دقیقه بعد پرواز را پایدار کرد، هواپیما را در یک ارتفاع ثابت نگه داشت و گفت:

+ خوبه، نمی‌ترسی. حتی رنگت هم نپریده! خیالم راحت شد، از پرواز نمی‌ترسی. این یعنی مسیرت درسته و کار من با تو ساده‌تر خواهد بود.

– یعنی واقعاً بعضی‌ها می‌ترسن؟

+ بعضی‌ها نه؛ خیلی‌ها. بعضی به اصرار خانواده آمدن، بعضی هم فقط دنبال پول این کارن. اما عشق واقعی به پرواز، توی چشمای هر کسی نیست.

آن روز، بعد از اولین پرواز زندگیم، احساسی داشتم که هیچ‌وقت تکرار نشد ؛ یکی از ده تجربه‌ی ناب زندگی‌ام بود.

اما چرا این خاطره را تعریف کردم؟

چون قرار است از دل همین تجربه، درباره‌ی موضوعی حرف بزنم که در ترید هم به همان اندازه حیاتی است. اگر خسته نشده‌اید، کمی عمیق‌تر برویم تا توضیح دهم این پرواز چه ارتباطی با مدیریت معاملات بد و درس‌هایی دارد که از آن‌ها می‌گیریم.